20 Aralık 2020 Pazar

Temiz çevre temiz toplum göstergesi (Yeşil Ekonomi 40)

 

Tek kullanımlık ambalaj atıkları çevrede yoğun bir kirlilik oluşturuyor.

Özellikle plastik, cam ve alüminyum kutularının ve diğer benzeri tek kullanımlık atıkların; sigara paketleri ve izmaritlerin temiz ve sağlıklı çevreye zarar verdikleri ve çevre kirliliği oluşturduğu bilinen bir vak'a.

Geri dönüşüm özellikli atıklar dünya çapında hayati önemde tehlike oluşturuyor. 

İşte bu tek kullanımlık malzemeler sanki ‘Her yer çöp, her yer çöplük’ gibi yanlış bir anlayış alışkanlığından ileri geliyor.

Yaşantımızı sürdürdüğümüz çevrenin sağlıklı ve temiz bir şekilde kalmasına engel teşkil eden sorumluluk eksikliğinin giderilmesi bu konuya önemli ölçüde yardımcı olacak.

Bu yanlış anlayış ve çevre duyarsızlığından kurtulmanın önemli bir vatandaşlık görevi olduğu idrakinde olmak, aynı zamanda ‘çevre hakkı’ yükümlülüğünün de yerine getirilmesini sağlamış olacak...

Üretici firmaların ürettikleri ürünlerin ambalajları üzerinde tüketiciye bu hususta uyarıcı açıklamalar yapmaları problemin halline yardımcı olacaktır.

Fütursuzca, sorumsuzca ‘çevre hakkı’ kavramını bir tarafa bırakarak hareket etmek, aynı zamanda hem çevre ve hem de insan sağlığını tehlikeye atıyor.

Bu yanlışlık aynı zamanda ‘temiz çevre temiz toplumun göstergesidir’ prensibiyle de bağdaşmıyor...

Sanayi devrimleri ve üretim teknolojilerinin çağlar boyunca gelişmesi ve insan hayatını kolaylaştırması nedeniyle sanayi mallarının üretim ve tüketimini artırırken, buna paralel olarak aynı oranda tüketilen malzemelerin atıklarının artmasına yol açıyor.

Dolayısıyla büyükşehirler aynı zamanda dağlar gibi çöp üretim merkezlerine dönüşüyor.

Atık yönetimi yerel yönetimlerin önde gelen problemlerini oluşturuyor. Hatta bazı şehirlerde tek büyük bütçe kalemi ve en büyük işveren konumunda olduğu söyleniyor.

Atık yönetimi aynı zamanda halk sağlığı, çevre kalitesi, hayat kalitesi ve ekonomik gelişmenin kritik bir kalemini oluşturuyor.

Etkin olarak atık yönetimi yapamayan şehirler sağlık, eğitim veya ulaşım gibi karmaşık olan hizmetleri yönetmede daha az kabiliyetli oluyor.

Dünyada şehirleşme yayılıp büyüdükçe ortam daha akut bir hale dönüşüyor. Daha fazla insan daha fazla çöp, hızlı büyümekte olan şehirler haliyle daha fazla atık üretimine yol açıyor.

Kaynaklar göre, dünya nüfusunun yarıdan fazlasının düzenli çöp toplama imkanına ulaşamıyor.

Dünya bankası açıklamasında; toplama, atma, geri dönüşüm, yeniden kullanım ve atık azaltmak için sürdürülebilir katı atık yönetim programları inşa ederek dünya çapında ülkelere ve yerel yönetimlere yardımcı olduğunu ifade ediyor.