1 Eylül 2022 Perşembe

BALIKÇILIK (Yeşil Ekonomi 78)

 


Klasik ekonomi işletme anlayışının ve çevre kirliliğinin zarar verdiği bir diğer hayati sektör ise insan beslenmesi ve sağlığında önemli bir yer tutan balıkçılık sektörüdür.

Balıkçılık insan beslenmesinde hayati önemi olan yenilenebilir kaynaklar arasında yer alıyor.  

Balık ürünleri mavi ekonominin en fazla ticareti yapılan ürünleri arasında yer alıyor, dünya çapında toplam tarım ürünleri ihracatının yüzde 10’unu kapsıyor. Küçük ölçekli balıkçılık yoksulluğun azaltılması ve gıda güvenliği için kilit rol oynuyor.

Konsantre protein kaynağı olarak yağ asitleri, mikro besin olan mineral ve vitaminler için önemli olup sağlıklı diyet için ayrı bir öneme sahip… 

Balıkçılık küresel ekonomide gelir, gıda ve rekreasyon için büyük bir kaynak oluşturuyor. Balık ürünleri üretimi iki ana daldan    oluşuyor:  yabani balık (deniz ve tatlı su) ve su kültürü hasadı. 

Balık üretimi gıda güvenliği için temel kabul ediliyor, 1 milyarın üzerinde insana protein ana kaynağı sağlarken 4,3 milyar insanın kişi başına yüzde 15’lik protein ihtiyacını karşılıyor.

Balık proteinleri okul öncesi yaş grubu çocuklar için ve özellikle hamile kadınlar için önemli besin kaynağını teşkil ediyor… 

Milyonlarca insan için besin ve geçim sağlayan balıkçılık denizcilik ve tatlı su ekosistemlerinin entegre elemanı olmaktan ayrı olarak, dünya nüfusunun önemli bir kesiminin hayatını idame ettirmesi ve sağlığı için hayati önem taşıyor.

Balıkçılık sektörü yaklaşık bir milyar insan için protein ana kaynağı olurken aynı zamanda tam veya yarım gün istihdamla 60 milyon insana gelir sağlamakta. Bunların yaklaşık yüzde 95’i gelişmekte olan ülkelerde bulunuyor ve toplumun fakir kesimini oluşturuyorlar.

Dünya balık kaynakları aynı zamanda istihdam seviyelerini sürdürmek ve artırmak için kilit bir role sahip. Deniz balıkçılığına sahip olan 140’ın üzerinde ülke yerel ve yabancı işçiler için istihdam sağlıyor.

Balık stoklarının azalması başlıca aşırı avlanmaya ilaveten, aynı zamanda çevresel bozulmaya ve iklim değişikliğine de atfediliyor, bu kötü gidişat sektörde çalışanların geçimlerini tehlikeye atıyor.

Sürdürülebilir yönetim uygulamaları maksimum yakalama sınırlandırmalarına saygı gösteriyor ve balık stoklarında stok iyileşmesine imkân tanıyarak azalmanın tersine çevrilmesi hedefleniyor.

Alınacak tedbirlerle sektörü yeniden daha fazla sürdürülebilir bir yola yönlendirebilmek hedefleniyor.

Rio+20 Sonuç Belgesi, balıkçı toplumunun refahını artırmak, balık kaynaklarının sürdürülebilir yönetimini başarmak, balık ve balık ürünlerinde sürdürülebilir ticareti önemli gelişme hedefleri olarak yeniden onayladı.